Punjabi Kavita
Khavar Raja

Punjabi Kavita
  

Punjabi Ghazlan Khavar Raja

پنجابی غزلاں خاور راجا

1. نھیرے مینوں گھیرے پائے، دکھاں لائے ڈیرے نے

نھیرے مینوں گھیرے پائے، دکھاں لائے ڈیرے نے ۔
جھولے وانگوں ڈولن دیکھو، بھاگ اولے میرے نے ۔

سترنگیاں برساتاں آئیاں، یاداں دی برسات سنے،
ایپر بھامبڑ مچدے دیکھو، میرے چار-چپھیرے نے ۔

رات ہنھیری کس بنھ دتی، چن وی نظریں آوے نہ،
ہتھ نوں ہتھ نہ دسدا پھر وی، لوکی کہن سویرے نے ۔

مینوں نہ کوئی رستہ دسدا، منزل تیکر جاون دا،
چوک دے وچّ کھلوتی ہوئی آں، رستے چار-چپھیرے نے ۔

اوہدیاں سبھے گلاں-باتاں، ہن میں خوب پچھان گئی،
گرگٹ نے کی رنگ بدلنیں، اوہدے رنگ ودھیرے نے ۔

انج تے ہے اسمان ایہہ سارا، 'خاور' بھریا تاریاں دا،
اپنی قسمت اتے پھر وی، چھائے گھپّ-ہنھیرے نے ۔

2. خورے کس گلی 'چوں میں ہاں لنگھدی پئی

خورے کس گلی 'چوں میں ہاں لنگھدی پئی ؟
ڈردی-ڈردی سہمی-سہمی کمبدی پئی ۔

ہر بوہے 'تے رکدی، رک کے ٹر پیندی،
خورے کیہنوں لبھدی ؟ میں کی منگدی پئی ؟

رنگاں نوں میں لبھدی رستہ بھلّ گئی آں،
اج وی چناں کیوں چنی نوں رنگدی پئی ؟

کدھرے جھلی تاں نہیں ہو گئی، ربّ جانے،
آپے ہسدی، روندی، آپے سنگدی پئی ۔

نت ٹٹی ایہہ لاں، نت چنی اڈ پڈّ گئی،
آساں دے جوڑے نت لاں 'تے ٹنگدی پئی ۔

روپ دیاں گلیاں دے وچّ گواچ گئی،
'خاور' بے-رنگاں توں توں رنگ منگدی پئی ؟

3. گلّ کدے نہ آکھ سکی میں، بلھاں اتے آئی ہوئی

گلّ کدے نہ آکھ سکی میں، بلھاں اتے آئی ہوئی ۔
چن-سورج توں لکدی پھردی، 'واواں توں گھبرائی ہوئی ۔

کوئی بوہا کھلھیا ناہیں مینوں دیکھ کے لوکیں لکدے،
کدھر جاواں ؟ سوچ رہی آں، بند-گلی وچّ آئی ہوئی ۔

'وا دی پینگھ 'تے پتے وانگوں، ایدھر-اودھر جھوٹے کھاواں،
نہ کوئی میرا بابل ایتھے، نہ کوئی میری مائی ہوئی ۔

دریا وی صحرا بن جاندے، میرے کولوں لنگھدے لنگھدے،
نھیرے دے وچّ لک جاندی اے، رتّ رنگیلی چھائی ہوئی ۔

دکھ ودھ کے گھٹّ ہو جاندے نے، رات ہنھیری لنگھدی ناہیں،
روز ای ڈگے بجلی گھر 'تے، مڑیؤں دل نوں لائی ہوئی ۔

کالی گھٹ چھاوے نہ چھاوے، دن ہووے یا شاماں ہوون،
چن چمکے یا سورج، 'خاور'، تیرے کد رشنائی ہوئی ؟

4. بوہے ولّ نوں دیکھدیاں کی اکھیاں نے

بوہے ولّ نوں دیکھدیاں کی اکھیاں نے ؟
شاید تیریاں ہن وی تانگھاں رکھیاں نے ۔

اڈّ گئے پنچھی موسم دے تے موسم نال،
دیوے دھری بنیرے، بیٹھیاں سکھیاں نے ۔

آؤن پسینے، لہہ جائے خورے تاپ ترا،
کم آؤنا اوڑک یاداں دیاں پکھیاں نے ۔

بن بدل مینہہ وسدا چار-چپھیرے ہے،
ساون-بھادوں وانگوں ورھیاں اکھیاں نے ۔

محلاں دے اندر اوہ کتے گواچ گئیاں،
لوکاں بھاویں رانیاں کنت-سنکھیاں نے ۔

اوہدے لئی کی لطفَ وسالاں وچّ 'خاور'،
ہجر دیاں سوغاتاں جس نے چکھیاں نے ۔

5. اکھیاں نال نظارے ہندے، کھڑدے پھلّ بہاراں نال

اکھیاں نال نظارے ہندے، کھڑدے پھلّ بہاراں نال ۔
گیت محبت والے گائے جاندے دل دیاں تاراں نال ۔

جنہاں جیوندیاں شکل نہ دیکھی، حالَ پرط کے پچھیا نہ،
دیکھو اوہ اج روندے پھردے، کر-کر بات مزارعاں نال ۔

ہووے خیر زفا تیری دی، میں مجرم اس گلّ دی ہاں،
کیوں میں عمر گزاری تیرے جھوٹھے قول-قراراں نال ؟

'مسجد' وچّ شرابی دا، کی کم ملاں دا میخانے ؟
اک مزدور دا ناطہ کی اے شاہاں دے درباراں نال ؟

دشمن دا اج پتہ کرن نوں اسیں کچھارے نکلے ساں،
دیکھو قسمت، ٹکر ہو گئی، پھر اپنے ہی یاراں نال ۔

ادم سی دریاواں ورگا، ہمت وانگ چٹاناں دے،
ویریاں توں تے مردے نہیں ساں سجناں ماریا پیاراں نال ۔

6. سیتے ہوٹھ میں عمراں والے کھولھاں جاں نہ کھولھاں

سیتے ہوٹھ میں عمراں والے کھولھاں جاں نہ کھولھاں ؟
اج تیکر نئیں بولی ہن وی بولاں جاں نہ بولاں ؟

ڈردی، کمبدی، جھکدی میں تاں ساری عمر گزاری،
ہن وی سوچ رہی ہاں دکھڑے پھولاں جاں نہ پھولاں ؟

جھوٹھ، فریب، مکر دے پردے اج سارے میں پاڑاں،
سبھ مکاری پیراں ہیٹھاں رولاں جاں نہ رولاں ؟

چپ دی سولی اتے میں تاں کئی صدیاں دی ٹنگی،
چپ دے جندرے توڑاں مونہوں بولاں جاں نہ بولاں ؟

جندڑی دے اس مصر بزارے اک روٹی دے سھاویں،
دل دا یوسف ریت دی تکڑی تولاں جاں نہ تولاں ؟

اپنے پچھوں آون والیاں تائیں کنج بچاواں،
ویریاں واسطے 'خاور' موہرا گھولاں جاں نہ گھولاں ؟

7. اوہدی جت نوں ہار بناکے سوچ رہی ہاں

اوہدی جت نوں ہار بناکے سوچ رہی ہاں ۔
اوہدی اکھ دا وار بچاکے سوچ رہی ہاں ۔

گھر آئے دی پت لاہنی وی ٹھیک نہ ہندی،
ایہہ گلّ اوہنوں گھرے بلاکے سوچ رہی ہاں ۔

ویلا میرا بندا اے جاں ہور کسے دا،
ویلے نال میں متھا لاکے سوچ رہی ہاں ۔

دل دی گجھی آکھاں جاں نہ آکھاں اوہنوں،
اوہنوں اپنے کول بٹھاکے سوچ رہی ہاں ۔

خبرے کدھرے جیون وچ کم ہی آ جاوے،
موڈھے اتے دار اٹھاکے سوچ رہی ہاں ۔

8. پینڈیاں دا حالَ دسدی اسدے مکھ دی گرد سی

پینڈیاں دا حالَ دسدی اسدے مکھ دی گرد سی ۔
اس لئی تے سبھ توں بہتا رنگ اسدا زرد سی ۔

ڈھو کے آیا ٹوکری جد شام نوں گھر ڈولدا،
صرف خالی، پاٹیا، کھیسا میرا ہمدرد سی ۔

کل خبرے سیت دی سی ڈین پھیرا پا گئی،
جسنوں چھوہکے ویکھیا اوہ برف وانگوں سرد سی ۔

لوک جاگیراں سمجھکے اس 'تے ڈاکے ماردے،
دل دی کلی وچ میں جہڑا سانبھ رکھیا درد سی ۔

کوٹھیاں نوں چھڈکے اوہ سوندا رہا پھٹپاتھ 'تے،
آکھدے نے اوسنوں سبھ کس طرحاں دا مرد سی ۔

چھڈکے سکھاں دی چھاں جو دکھ دی چھاویں بہہ گیا،
سوچدی آں خبرے اوہ آدم ہی پہلا مرد سی ۔

ویلے دی شطرنج نوں 'خاور' میں کیکوں جتدی،
میری ہر اک خوشی دی، قسمت دے ہتھ وچ نرد سی ۔