پنجابی غزلاں اختر کاشمیری
1. جہڑے بندے دے ول جھاکاں، لگے کھویا کھویا
جہڑے بندے دے ول جھاکاں، لگے کھویا کھویا ۔
جہڑا منہ بکل 'چوں کڈھے، جاپے رویا رویا ۔
خورے کہڑا خوف ہے تاری ؟ سہمیں سہمیں بندے،
اس بستی دا اک اک بوہا، دسے ڈھویا ڈھویا ۔
انجھ لگدا ہے جیوں دھرتی 'تے، پتھر برسے ہوون،
پدھر تھاواں کتے نہ لبھن، جاپے ٹویا ٹویا ۔
اپنے موڈھیاں اتے بندہ، اپنی لاش دھریکے،
انج تے ٹردا پھردا لگے، پر ہے مویا مویا ۔
کتھوں تیک کروگے کھوٹے، ونج وپاری لوکو،
کفن نویں دے ملّ جو دتا، لگے دھویا دھویا ۔
رسماں دے اس نگر دے اندر، 'اختر' اپنی پونجی،
لٹی گئی اک پل دے اندر، جوڑی پھویا پھویا ۔
2. چدر اے بھاویں پگّ اے، تار تار دیکھناں
چدر اے بھاویں پگّ اے، تار تار دیکھناں ۔
ایہو جیہا تماشہ، وار-وار دیکھناں ۔
پھلاں دی آس لے کے میں گلشن 'چ آ گیا،
گلشن دا پوٹا-پوٹا، خار خار دیکھناں ۔
خورے ٹکانے کھسے نے، نہیں ہور لبھدے،
کرلاندیاں کونجاں دی ڈار ڈار دیکھناں ۔
لگدا اے چوہاں 'چوں ایہدا عنصر ودھیک اے،
اگّ دے مجازی دی، میں نعر نعر دیکھناں ۔
دشمن دے نال دیکھناں، دشمن دا اج سلوک،
یاراں دے نال کھہندے، یار یار دیکھناں ۔
خورے تعبیر ہوویگی 'اختر' کی ایس دی ؟
چڑھیا ہویا 'منصور' دار دار دیکھناں ۔
3. اکھ رووے سارا جگّ دیکھے
اکھ رووے سارا جگّ دیکھے، رووے دل دکھلاواں کیہنوں ؟
اج پئے دوویں ہنجھو کیرن، سوچ رہاں، سمجھاواں کیہنوں ؟
کل تکّ سی پتھراں دا جگرا، اج مٹی بن بھریا اے،
اک ٹٹ-بھجّ نے بھنھ دتا اے، دل دا حالَ سناواں کیہنوں ؟
میں کلا، دکھ-درد نے بہتے، درداں مینوں گھیر لیا اے،
درداں وچّ کس درد ونڈانا ؟ دردی-یاری بناواں کیہنوں ؟
ایدھر میں، ادھر کوئی ہور، تے وچّ اے اتّ پرانا رکھ،
خورے چڑھدا-سورجدا ونڈے، دھپاں کیہنوں ؟ چھاواں کیہنوں ؟
پیار دے پکے سانجھے رشتے، ٹٹّ گئے کچّ دی چوڑی وانگوں،
خورے ہن الزام پئے دیون، پتر کیہنوں ؟ ماواں کیہنوں ؟
سانوں وی سجن توں وچھڑے، 'اختر' کئی شاماں نے ہوئیاں،
سجناں باجھ سنیہڑا دیویں، فزرے کالیا کاواں کیہنوں ؟
4. سر 'تے پنڈ امیداں والی راہواں دے وچّ کھڈے
سر 'تے پنڈ امیداں والی راہواں دے وچّ کھڈے ۔
رات ہنیری ڈونگھے پینڈے، دکھ عمراں توں وڈے ۔
نہ کوئی ہسے، نہ کوئی رووے، نہ کوئی اچی بولے،
انج لگدی جیوں چار چپھیرے، سپاں دے منہ اڈے ۔
سارے پنڈ وچّ ایہہ سچائی، کدھرے نظر نہ آوے،
پھیر وی لوکی ایہو کہندے، جو بیجے سو وڈھے ۔
اوہ کڑتا وی آخر سانوں رکھنا پے گیا گہنے،
جس کڑتے تے ریجھاں دے نال پھلّ بوٹے سن کڈھے ۔
ہن تے 'اختر' اکّ دی جھولی، ہو گئی خالم-خالی،
پھلاں توں خوشبواں رسیاں، لفظاں معنے چھڈے ۔
5. جھڑ گیا ٹہنیؤں سکے ہوئے پتر وانگ
جھڑ گیا ٹہنیؤں سکے ہوئے پتر وانگ ۔
چھنک رہاں مٹیار دی ٹٹی جھانجر وانگ ۔
جہڑی بیوہ بنیں، سہاگن تھوڑھے دن،
اوہ تے زندہ لاش اے ! چپّ اے پتھر وانگ ۔
اوہدے تن دے راکھے، لیڑے سیچن کنج ؟
اوہ نے لیراں، میرے سر دی چادر وانگ ۔
خورے اوہدے خواب خیال تے یاداں وی،
ٹوٹے ہوون، میرے دل دی سدھر وانگ ؟
دل دے دیوے پا گیا کوئی غم دا تیل،
بلدا رہا ساں ساری عمر، بھامبڑ وانگ ۔
کی بیجانگا ؟ کی وڈھانگا ؟ سوچ رہاں،
میرے حصے دی پیلی اے کلر وانگ ۔
مار نہ پتھر، جان اکلا 'اختر' نوں،
میریاں پیڑاں نال نے، میرے ٹبر وانگ ۔
| |
